lisztomania hastalığı ne demek?

Lisztomania, Alman doktor Ernst von Feuchtersleben tarafından 19. yüzyılda, özellikle besteci Franz Liszt'in konserleri sırasında görülen yoğun hayranlık ve coşkuyu tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bir nevi histeri türü olarak kabul edilir.

Temel Özellikleri:

• Aşırı Hayranlık: Bir kişiye (genellikle ünlü bir sanatçıya veya figüre) karşı duyulan mantık dışı, yoğun bir hayranlık ve tapınma.
• Duygusal Kontrol Kaybı: Kişinin duygusal tepkilerini kontrol etmekte zorlanması, örneğin histerik ağlama, bayılma, çığlık atma gibi davranışlar sergilemesi.
• Toplumsal Histeri: Lisztomania, bireysel bir durumdan ziyade, toplu halde yaşanan bir histeri türü olarak ortaya çıkabilir. Konserlerde, kalabalığın etkisiyle hayranlık duygusu daha da artar ve kitlesel davranışlara yol açabilir.
• Cinsel Çekim ve Fantezi: Hayranlık duyulan kişiye karşı cinsel çekim hissedilmesi ve bu kişiye yönelik fanteziler kurulması da Lisztomania'nın bir parçası olabilir.
• Geçici Durum: Lisztomania genellikle geçici bir durumdur ve hayranlık duyulan kişiye olan ilgi zamanla azalabilir.

Nedenleri:

• Ünlü Kültürü: Ünlülerin hayatlarına duyulan yoğun ilgi ve medyanın etkisi.
• Psikolojik İhtiyaçlar: Kişinin kendi kimliğini bulma, ait olma veya kendini ifade etme gibi psikolojik ihtiyaçlarını bir ünlü figür aracılığıyla karşılamaya çalışması.
• Toplumsal Etki: Kalabalıkların yarattığı coşku ve heyecan, bireylerin duygusal tepkilerini artırabilir.

Günümüzdeki Karşılıkları:

Lisztomania terimi günümüzde pek kullanılmasa da, benzer durumlar farklı şekillerde ortaya çıkmaktadır. Örneğin, ünlü takıntısı, hayranlık sendromu veya stalkerlık gibi kavramlar, Lisztomania'ya benzer davranışları tanımlamak için kullanılabilir. Ancak, bu kavramların Lisztomania'dan daha geniş kapsamlı ve farklı şiddet düzeylerinde olabileceği unutulmamalıdır.